Medische Microbiologie

Op een medisch Microbiologisch laboratorium wordt onderzoek verricht naar microorganismen (bacteriën, schimmels, gisten, virussen en parasieten) die bij de mens infecties kunnen veroorzaken. Hierbij zijn een aantal verschillende methodes mogelijk:
- Het direct aantonen van de verwekker d.m.v. kweken en isolaties
- Het aantonen van antistoffen tegen de verwekker (serologie)
- Het aantonen van het DNA van de verwekker met moleculaire technieken

Een medisch microbiologisch laboratorium bestaat meestal uit verschillende soorten laboratoria.

Bacteriologisch laboratorium:

Hier worden patiëntenmonsters (bloed, urine, feces, liquor, pus, sputum, uitstrijken) onderzocht op aanwezige bacteriën. De monsters worden daarvoor op speciale media geënt waarop bepaalde bacteriën, schimmels of gisten kunnen groeien. De gevonden bacteriën worden gedetermineerd en er worden gevoeligheidsbepalingen ingezet voor een aantal antibiotica.

Virologisch laboratorium:

Patiëntenmonsters (uitstrijken, feces, urine, liquoren, bloed) worden hier gebracht op cellijnen die gevoelig zijn voor bepaalde virussen. Met een microscoop kan daarna gekeken worden of een virus op de cellen een cpe (cytopathologisch effect) geeft of de virussen worden aangetoond met een fluorescentietest door gebruik te maken van monoklonale antistoffen tegen die bepaalde virussen.Gevonden virussen kunnen daarna getypeerd worden door neutralisatiereacties met specifieke antistoffen.

Parasitologisch laboratorium:

Patiëntenmonsters (feces, biopten, spoelingen) worden microcopisch beoordeeld op de aanwezigheid van wormen en protozoa.

Serologisch laboratorium:

Bloedmonsters worden hier onderzocht op aanwezige antistoffen (IgG, IgM en IgA) tegen verschillende microorganismen. Hiervoor bestaan verschillende technieken waarmee deze antistoffen aantoonbaar zijn (bv Elisa, Immunofluorescentietesten, Immunoblotting, Agglutinatietesten, Complementbindingsreacties).

Moleculair biologisch laboratorium:

Patiëntenmonsters (bloed, liquoren, biopten) worden hier onderzocht op het DNA . Dit gebeurt met een PCR (polymerase chain reactie).

In een medisch microbiologisch laboratorium worden de uitslagen van de testen door de medisch microbioloog besproken met de aanvragende arts.
Het vaststellen van het juiste microbiologisch onderzoek gebeurt altijd met klinische gegevens van de patiënt, de eerdere resultaten van de patiënt en zonodig na overleg met de aanvragende arts door de microbioloog.
Op een dergelijk laboratorium vinden nog vele handmatige werkzaamheden plaats.

Bron: Y. Poort UMC St. Radboud